Aportes para la comprensión de la dinámica del proceso judicial

• Autor: Eduardo Victor Lapenta
• Páginas: 1-34

Εδυαρδο ςχτορ Λαπεντα

ΧΑΡΤΑΠΑΧΙΟ

ΑΠΟΡΤΕΣ ΠΑΡΑ ΛΑ ΧΟΜΠΡΕΝΣΙΝ ∆Ε

ΛΑ ∆ΙΝℑΜΙΧΑ ∆ΕΛ ΠΡΟΧΕΣΟ ϑΥ∆ΙΧΙΑΛ

Εδυαρδο ςχτορ Λαπεντα

Υνιϖερσιδαδ Ναχιοναλ δελ Χεντρο

δε λα Προϖινχια δε Βυενοσ Αιρεσ

1. Αβστραχτ

υραντε ελ χυρσο δελ προχεσο ϕυδιχιαλ εξιστε υνα σιτυαχι⌠ν δε

ηεχηο θυε χοινχιδε, τοταλ ο παρχιαλµεντε, χον λα πρ ετενσι⌠ν

δε υνα δε λασ παρτεσ. Εσ υν ρεπαρτο προϖισοριο πρεϖιο ο

ποστεριορ αλ ινιχιο δελ προχεσο, θυε υσυαλµεντε πυεδε

ϖινχυλαρσε χον υνα µεδιδα χαυτελαρ οµιτιδα υ ορδεναδα δελ ⌠ργανο

ϕυρισδιχχιοναλ.

Λυεγο ϖενδρ〈 λα σεντενχια ψ ελ εφεχτιϖο χυµπλιµιεντο δε λα µισµα. Σε

προδυχε ασ υνα συχεσι⌠ν δε ρεπαρτοσ θυε πυεδεν ρεσυλταρ χοντραπυεστοσ.

Ελ προχεσο σε δεσενϖυελϖε εν ελ τιεµπο. Ελ τιεµπο σε χονϖιερτε εν

τεµποραλιδαδ ϕυρδιχα εν χυαντο σιγνιφιχα οπορτυνιδαδ παρα λα ρεαλιζαχι⌠ν δε

λοσ ϖαλορεσ δελ ∆ερεχηο, εσ δεχιρ, εν οπορτυνιδαδ δε ϖιδα .

∆υραντε ελ τιεµπο θυε ινσυµε χαδα προχεσο ϕυδιχιαλ, ελ ρεπαρτο προϖισοριο

πυεδε ϖολϖερσε ιρρεϖερσιβλε, παρτιχυλαρµεντε εν λοσ ρεπαρτοσ ϖιταλεσ. Σι ελλο

οχυρρε, λα σεντενχια θυεδαρ〈 ϖαχιαδα δελ χοντενιδο δε λα πρετενσι⌠ν

οριγιναρια.

Εν τορνο α εσα διν〈µιχα δελ προχεσο ϕυδιχιαλ σε πλαντεαν γραν παρτε δε

συσ προβλεµασ, ψ λοσ δε λα φυνχι⌠ν ϕυρισδιχχιοναλ εν συ χονϕυντο. Λασ

ινστιτυχιονεσ προχεσαλεσ, λα αχτυαχι⌠ν δελ ϕυεζ ψ λα εστρατεγια δε λασ παρτεσ

∆

Εδυαρδο ςχτορ Λαπεντα

Χαρταπαχιο Ν≡ 6

δυραντε ελ προχεσο, ε ινχλυσο λασ πολτιχασ ϕυδιχιαλεσ, πυεδεν χοµπρενδερσε

µεϕορ α παρτιρ δε εστα ϖισι⌠ν

Χρεεµοσ θυε λα τεορα τριαλιστα δελ µυνδο ϕυρδιχο , περσπεχτιϖα θυε σε

υτιλιζα εν εστε τραβαϕο, βρινδα εξχελεντεσ ινστρυµεντοσ χονχεπτυαλεσ παρα

αβορδαρ ελ αν〈λισισ δε λα χυεστι⌠ν.

2. Ιδεασ β〈σιχασ

1. Ελ προχεσο ϕυδιχιαλ εσ υν µεδιο παχφιχο δε δεβατε διαλχτιχο παρα

λογραρ λα σολυχι⌠ν δε λοσ χονφλιχτοσ ιντερσυβϕετιϖοσ δε ιντε−ρεσεσ, χυψα ραζ⌠ν

ρεσιδε εν λα νεχεσιδαδ δε ερραδιχαρ λα φυερζα ιλεγτιµα1, ψ ρεσυλτα ελ χαµινο

ινστρυµενταλ θυε ρεχορρεν λασ παρτεσ παρα σατισφαχερ συσ πρετενσιονεσ ψ λογραρ

ελ ρεχονοχιµιεντο δε συσ δερεχηοσ.

Περο, δεσδε οτρο 〈νγυλο, ποδεµοσ αδϖερτιρ θυε ελ προχεσο εσ ϖερδαδερο

προταγονιστα. Σε ινιχια πορθυε λασ παρτεσ εσγριµεν πρετενσιονεσ

χοντραπυεστασ περο, δυραντε ελ προχεσο ψ αντεσ δε λα σεντενχια, λα βαλανζα

εστ〈 ινχλιναδα α φαϖορ δε αλγυνα δε ελλασ, σεα µαντενιενδο ο µοδιφιχανδο λα

σιτυαχι⌠ν ινιχιαλ θυε λο µοτιϖ⌠. Εσ εστε υν νυεϖο χονφλιχτο θυε νο σιεµπρε

σε ινχορπορα εν φορµα εξπλχιτα αλ µτοδο δε δεβατε.

2. Λα εξπεριενχια νοσ µυεστρα θυε ελ προχεσο ϕυδιχιαλ σε δεσενϖυελϖε χον

λεντιτυδ, θυε νοσ παρεχε χαδα ϖεζ µαψορ πορθυε λασ τρανσαχχιονεσ

εχον⌠µιχασ ψ λασ χοµυνιχαχιονεσ σε αχελεραν χαδα ϖεζ µ〈σ εν λα χυλτυρα

ποστµοδερνα. Περο, λα δυραχι⌠ν δελ προχεσο, εν ταντο µεδιο δε δεβατε ψ

σολυχι⌠ν δε χονφλιχτοσ θυε σε δεσαρρολλα εν υνα σεχυενχια δε

προχεδιµιεντοσ, νο πυεδε ρεδυχιρσε συστανχιαλµεντε σιν δεσνατυραλιζαρλο. Λα

ρεσπυεστα α λασ πρετενσιονεσ δε λασ παρτεσ θυεδα διφεριδα δυραντε ελ χυρσο δελ

προχεσο, ηαστα θυε σε διχ−τε ψ χυµπλα λα σεντενχια ϕυδιχιαλ.

1 ΑΛςΑ ΡΑ∆Ο ςΕΛΛΟΣΟ , Αδολφο; Ιντροδ υχχι⌠ν αλ Εστυδιο δελ ∆ ερεχηο Προχ εσαλ, Π ριµερα

Παρτε, Ρειµπ ., Σαντα Φε, Ρυβινζαλ Χυ λζονι, 1997, παγ.23.

Απορτεσ παρα λα χοµπρενσι⌠ν δε λα διν〈µιχα δελ προχεσο ϕυδιχιαλ

Χαρταπαχιο Ν≡ 6

∆υραντε ελ προχεσο πυεδεν οχυρριρ ηεχηοσ θυε ιµπιδαν θυε υνα εϖεντυαλ

σεντενχια πυεδα σερ εφεχτιϖιζαδα, λο θυε ρεσυλταρα εν υνα δεχισι⌠ν δε

χυµπλιµιεντο ιλυσοριο. Α παρτιρ δε εστα ιδεα σε ηαν δεσαρρολλαδο λασ µεδιδασ

χαυτελαρεσ, θυε προχυραν χοµπατιβιλιζαρ πρετενσι⌠ν, προχεσο ψ σεντενχια, ψ

χυψα φιναλιδαδ σεγν εξπρεσα λα δοχτρινα σε ρεδυχε α ασεγυραρ λα εφιχαχια

πρ〈χτιχα δε λα σεντενχια2. Ασ σε ηαν ρεχονοχιδο λασ µεδιδασ χαυτελαρεσ δε

χαρ〈χτερ ασεγυρατι ϖο, ψ µ〈σ ταρδε λασ θυε ιννοϖαν σοβρε λα σιτυαχι⌠ν

εξιστεντε.

Ελ δεσαρρολλο δε λα πρετενσι⌠ν χαυτελαρ, εν χονσονανχια χον ελ ρεχλαµο δε

χελεριδαδ, ηα λλεϖαδο α δεσαρρολλοσ τε⌠ριχοσ χεντραδοσ εν λα εφιχιενχια θυε

χυλµιναν χον λα συπρεσι⌠ν µισµα δε λα ιδεα δε προχεσο, χοµο οχυρρε χον ελ

δενοµιναδο προχεσο αυτοσατισφαχτιϖο3, εν ελ θυε σε συπριµεν λασ εταπασ θυε

ασεγυραν λα αυδιενχια δε λα χοντραπαρτε.

Οτρασ ινστιτυχιονεσ προχεσαλεσ προχυραν µινιµιζαρ λα δυραχι⌠ν δελ

προχεσο, δεσγλοσανδο υνα εταπα δε εϕεχυχι⌠ν ψ οτρα δε χονοχιµιεντο

ποστεριορ. Ψ λυεγο σε ηα αχτυαδο λεγισλατιϖαµεντε ρεδυχιενδο χαδα ϖεζ µ〈σ

λα ποσιβιλιδαδ δε δεφενσα εξχεπχιονεσ, πλαζοσ, ετχ. εν λα εταπα δε

εϕεχυχι⌠ν, ε ινχλυσο λιµιτανδο λα προπια ιντερϖενχι⌠ν ϕυρισδιχχιοναλ α

εσχασοσ αχτοσ (εϕεχυχιονεσ ηιποτεχαριασ, πρενδαριασ, φισχαλεσ, ετχ.).

Εν ελ προχεσο πεναλ λα δετενχι⌠ν πρεϖεντιϖα, συστενταδα τε⌠ριχαµεντε εν

λα νεχεσιδαδ δε ασεγυραρ ελ χυµπλιµιεντο δε λα εϖεντυαλ σεντενχια

2 Εν ϖ ιρτυδ δε θυε λα σατισφαχχι ⌠ν ινσταντ〈νεα δε χυαλθυ ιερ πρετενσι⌠ν... ρεσυλτα

µατεριαλµεντε ιρρεαλιζαβλε, ελ λεγισλαδορ ηα δεβιδο χοντεµπλαρ λ α ποσιβιλιδαδ δε θυε, δυραντε ελ

λαπσο θυε ινεϖιταβλεµεντε τρ ανσχυρρε εντρε λα ινιχιαχι⌠ν δε υν π ροχεσο ψ ελ προνυνχ ιαµιεντο δε λα

δεχισι⌠ν φι ναλ, σοβρεϖενγα χυαλ θυιερ χιρχυνστανχια θυε ιµποσιβι λιτε ο διφιχυλτε λα εϕεχυχι⌠ν φορζ αδα

ο τορν ε ινοπεραντε σ λοσ εφεχ τοσ δε λα ρεσολυχι⌠ν δεφινιτιϖα, λο θυε οχ υρριρα, εντ ρε οτροσ χ ασοσ, σι

δεσαπαρεχιε σεν λοσ βιενεσ ο δισµινυψεσε λα ρεσπονσαβιλιδαδ πα τριµονιαλ δελ πρεσυντο δευδο ρ, σε

οπερασε υνα αλτεραχι⌠ν δελ εστα δο δε ηεχηο εξιστεντε αλ τιεµπο δε ιντερπονερ λα δεµα νδα ο λα

σολιχιτ υδ, ο σε προδυϕεσε υν δα〉ο ιρρ επαραβλε α λα ιντεγρ ιδαδ φ σιχα ο µοραλ δε λασ π ερσονασ,

Παλαχιο Λινο Ενριθυε, Βυενοσ Αιρεσ, ∆ερεχηο Προχεσαλ Αργεν τινο, ΤςΙΙΙ, παγ. 13

3 ΠΕΨΡΑΝΟ , ϑοργε; Ελ δερ εχηο προχεσαλ χιϖιλ δε λασ ποσι βιλιδαδεσ ιλιµιτα δασ ο ελ φιν δε λοσ

σιστεµασ; ηττπ:// ωωω.αχαδεµιαδεδερεχηο.χ οµ/ινδεξ.χγι